Aba Gertner, znany również jako Abuś Gertner, był postacią ważną w historii polskiego ruchu oporu w czasie II wojny światowej. Urodził się około 1924 roku w Ostrowcu i zmarł w 1943 roku.
Jako polski działacz konspiracji żydowskiej, Gertner odegrał znaczącą rolę w organizacji oporu przeciwko nazistowskiemu reżimowi. Był uczestnikiem powstania w getcie warszawskim, które miało miejsce w 1943 roku, co świadczy o jego odwadze i determinacji w walce o wolność i godność swojego narodu.
Życiorys
Aba Gertner pochodził z Ostrowca, gdzie dorastał w rodzinie zamożnych hurtowników cukru. Jego młodsza siostra, Bajla Gertner, niestety zginęła w czasie tzw. pogromu kieleckiego w 1946 roku. Kształcenie rozpoczął w religijnej szkole podstawowej Jawne, a następnie kontynuował naukę w gimnazjum państwowym.
W trakcie niemieckiej okupacji Gertner związał się z młodzieżowym ruchem Ha-Szomer Ha-Cair. W ramach tej organizacji pełnił rolę bibliotekarza w lokalnym gnieździe znajdującym się w jego rodzinnym Ostrowcu. W lutym 1943 roku przeniósł się do Warszawy, gdzie zaangażował się w działania podziemne.
W kwietniu 1943 roku wziął udział w powstaniu w getcie warszawskim, gdzie walczył na terenie szopów Toebbensa-Schultza. Niestety, jego młode życie zakończyło się tragicznie, gdyż zginął w wieku zaledwie 19 lat.
Odniesienia
Wiersz Jacka Podsiadły, zatytułowany „Słup ze słów”, przywołuje postać Beli, znanej jako Bajla Gertner, która jest siostrą Aby. W utworze tym Aba, pełniący rolę brata Beli, pojawia się wielokrotnie, co nadaje mu głębsze znaczenie w kontekście całego wiersza.
„Trzech z mojej strony”,
„Lejbuś, pamiętaj,
tylko nie obóz!”.
To chłopcy z ŻOB-u,
wyrwani z szopów
Lejb, Cwi i Abuś,
patrzą sposobu,
żeby do grobu
zabrać ze sobą
maksimum szkopów,
obmierzłych szwabów
warczących obok.
Warto zauważyć, jak te słowa odzwierciedlają dramatyczne przeżycia związane z czasami wojny oraz pamięć o tragicznych losach żydowskiej młodzieży, którzy walczyli o przetrwanie w ekstremalnych warunkach.
Przypisy
- a b Słup ze słów. wyborcza.pl. [dostęp 06.07.2022 r.]
- a b Aba Gertner. jewsofostrowiec.com. [dostęp 04.07.2022 r.]
- Bajla Gertner. jewsofostrowiec.com. [dostęp 04.07.2022 r.]
- a b c Anka Grupińska – Odczytanie listy (Wydawnictwo Czarne, Wołowiec, 2014; ISBN 978-83-7536-734-8) str. 62
Pozostali ludzie w kategorii "Wojsko i służby mundurowe":
Edmund Kosiarz | Józef Żabner | Bohdan Bogumił Dobrzański | Lech Majewski (generał) | Stanisław Rek | Marian Utnik | Władysław Spychaj-Sobczyński | Zdzisław Czubiński | Walenty Milczarski | Stanisław Jakubowski (wojskowy) | Jerzy Słowiński (generał) | Albin DaniłowiczOceń: Aba Gertner