Bogdan Hamera to postać, której życie i twórczość są ściśle związane z polskim literackim krajobrazem. Urodził się 23 marca 1911 roku w Ostrowcu Świętokrzyskim, a jego działalność artystyczna miała duży wpływ na kulturę tego okresu.
Autor przeszedł na drugą stronę życia 18 stycznia 1974 roku w Warszawie, pozostawiając po sobie istotny dorobek literacki, który nadal inspiruje kolejne pokolenia.
Jako pisarz, Hamera zyskał uznanie dzięki swojej unikalnej perspektywie i umiejętności tworzenia głębokich narracji, które poruszają ważne tematy społeczne i egzystencjalne.
Życiorys
Bogdan Hamera urodził się w domu, gdzie Jan, jego ojciec, pracował jako robotnik, a Antonina, matka, była z domu Łasic. W 1928 roku zakończył edukację w gimnazjum w Ostrowcu, jednak przez następne lata zmagał się z bezrobociem. Jego literacki debiut nastąpił w 1931 roku, kiedy to wiersz „Dymy kominów” został opublikowany w czasopiśmie „Polska Wolność” w numerze 51. W latach 1932–1934 odbył służbę wojskową w Przemyślu.
W 1934 roku wstąpił do Komunistycznej Partii Polski, a dwa lata później do Organizacji Młodzieży Towarzystwa Uniwersytetu Robotniczego. Po ukończeniu kursów elektrycznych, w latach 1935-1938ł pracował jako spawacz w Zakładach Ostrowieckich, a potem przy budowie fabryki w Kraśniku.
W wyniku wybuchu II wojny światowej, w listopadzie 1939 roku znalazł się w ZSRR. Po aresztowaniu, po trzech miesiącach śledztwa, został zesłany na Syberię, gdzie pracował najpierw jako drwal, a później jako rachmistrz. W 1943 roku wstąpił do 1. Armii Wojska Polskiego i został przydzielony do 3. Dywizji Piechoty im. Romualda Traugutta, w której brał udział w walkach aż do końca wojny.
Po zakończeniu działań wojennych pozostał w czynnej służbie wojskowej. W latach 1951–1953 prowadził Gabinet Młodego Autora w Głównym Zarządzie Politycznym Wojska Polskiego. Od 1946 roku rozwijał swoją karierę literacką, publikując opowiadania, reportaże oraz artykuły w wielu czasopismach, w tym w „Żołnierzu Polskim” (1950–1953), „Nowej Kulturze” (1950, 1952–1953), oraz „Trybunie Ludu” (1951–1953). Jego powieść z 1950 roku, „Na przykład Plewa”, uznawana jest za wzorcowy przykład literatury socrealistycznej. Na jej podstawie stworzono scenariusz do filmu „Pierwsze dni” w reżyserii Jana Rybkowskiego, którego akcja toczy się w Hucie Ostrowiec.
Był członkiem PZPR do 1968 roku. W 1953 roku przeszedł do rezerwy w stopniu majora. W latach 1954–1955 pełnił obowiązki ambasadora w Budapeszcie. Od 1960 roku pracował w redakcji tygodnika społeczno-literackiego „Orka”, przekształconego w 1962 roku w „Tygodnik Kulturalny”, gdzie najpierw kierował działem społeczno-politycznym, a później krytycznoliterackim. W redakcji tej zamieszczał różnorodne artykuły, reportaże oraz felietony, pisane także pod pseudonimami takimi jak Adeodatus, Hmbog czy Zanus. W latach 1966–1969 regularnie publikował felieton „Mój światopodgląd”. Ponadto współpracował z „Dziennikiem Ludowym” w latach 1962–1963. W 1973 roku przeszedł na emeryturę.
W 1931 roku wziął ślub z Marią Zofią z domu Bednarz, która zmarła w 1982 roku. Bogdan Hamera zmarł w Warszawie, a jego miejsce spoczynku znajduje się na cmentarzu Wojskowym na Powązkach, w kwaterze A35-2-14.
Twórczość
Twórczość Bogdana Hamery obejmuje wiele interesujących tytułów, które ukazują jego umiejętności i różnorodność tematów. Poniżej przedstawiamy wykaz jego dzieł:
- Plewa, Książka i Wiedza, 1950,
- Doznania ludzkie, Książka i Wiedza, 1951,
- Śladami czołgów, t. 1 i 2, Wydawnictwo MON, 1952–1953,
- Na styku, Nasza Księgarnia, 1953,
- Chodzenie ze strzelbą, Iskry, 1959,
- Czas wyrzeczeń, Wydawnictwo MON, 1964,
- Dobra woda, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, 1972,
- Szczypta Apokalipsy, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, 1974,
- Karmieni burzą, Wydawnictwo Łódzkie, 1975.
Ordery i odznaczenia
W życiorysie Bogdana Hamery znajdują się liczne wyróżnienia, które świadczą o jego odwadze oraz poświęceniu dla kraju. Oto lista odznaczeń, które otrzymał:
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski, 1954,
- Krzyż Walecznych,
- Srebrny Krzyż Zasługi, przyznany 20 grudnia 1946,
- Srebrny Medal „Zasłużonym na Polu Chwały”,
- Brązowy Medal „Za Zasługi dla Obronności Kraju”.
Nagrody
W dorobku artystycznym Bogdana Hamery znajduje się wiele znaczących wyróżnień, które podkreślają jego wpływ na polską literaturę. Oto niektóre z przyznanych nagród:
- Państwowa Nagroda Artystyczna III stopnia w dziale literatury za powieść pt. Na przykład Plewa (1950),
- nagroda Prasy Ludowej (1960),
- nagroda im. Tadeusza Nocznickiego (1967).
Przypisy
- a b c d e f g h Polscy pisarze i badacze przełomu XX i XXI wieku - Hamera Bogdan (biogram) Instytut Badań Literackich PAN [dostęp 08.08.2024 r.]
- a b Wyszukiwarka cmentarna --- Warszawskie cmentarze [online], www.cmentarzekomunalne.com.pl [dostęp 08.08.2024 r.]
- Przyznanie Państwowych Nagród Naukowych i Artystycznych. „Nowa Kultura”. Rok I, Nr 19, s. 1, 06.08.1950 r. Warszawa: Związek Literatów Polskich. [dostęp 08.08.2024 r.]
- M.P. z 1947 r. nr 25, poz. 155 „za bohaterskie czyny i dzielne zachowanie się w walce z niemieckim najeźdźcą, oraz za gorliwą pracę i wzorowe wypełnianie obowiązków służbowych”.
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Tomasz Opałka | Jakub Chmura | Halina Skoczyńska | Mirosław Baka | Andrzej Łada | Longin Łępicz | Roland Głowacki | Jerzy Szepetowski | Wojciech Kowman | Dawid Bajgelman | Wojciech Staroń | Janusz Popławski (śpiewak) | Agnieszka Warchulska | Krzysztof Gordon | Jan Walasek | Roman Muszyński | Piotr Wrzosowski | Łukasz Ronduda | Damian Damięcki | DziarmaOceń: Bogdan Hamera