Roland Głowacki, ur. 4 grudnia 1923 roku w Ostrowcu Świętokrzyskim, a zmarły 24 września 2005 roku w Szczecinie, był niezwykle utalentowanym polskim aktorem.
Był znany nie tylko z działalności w teatrze, ale także w filmie i telewizji. Poza swoją pracą aktorską, Roland Głowacki pełnił również rolę reżysera, co czyniło go wielofunkcyjną postacią w polskiej kulturze.
Życiorys
Roland Głowacki urodził się 4 grudnia 1923 roku w Ostrowcu Świętokrzyskim, w rodzinie o ugruntowanej pozycji społecznej. Jego dziadek prowadził cegielnię, a jego ojciec, Mieczysław Kordian, był jednym z pierwszych pilotów w Polsce, kształcąc się w francuskiej szkole pilotażu. W czasie I wojny światowej został internowany przez niemieckie władze. Po utracie amerykańskiego przyjaciela, nadał swojemu synowi imię Roland, kontynuując rodzinną tradycję literackich imion męskich.
Chociaż rodzice chcieli, aby ich syn zajął się muzyką, Roland Głowacki miał inne ambicje. Oprócz piłki nożnej, uprawiał także piłkę wodną, zdobywając z drużyną KSZO Ostrowiec tytuł mistrza Polski. Niestety, jego obiecująca kariera sportowa została przerwana przez wybuch wojny. W okresie okupacji walczył w Armii Krajowej, co skutkowało licznymi przesłuchaniami oraz aresztowaniami, które trwały po 48 godzin.
Po opuszczeniu Ostrowca, ulegając pragnieniom matki i babci (jego ojciec zmarł w obozie w Dachau), postanowił zostać lekarzem. Po zdaniu wszystkich wymaganych egzaminów, rozpoczął studia w Akademii Medycznej w Poznaniu. Niestety, po trzecim roku zaprzestał nauki, nie czując powołania do wykonywanego zawodu.
W Łodzi Roland utrzymywał się z różnych zajęć, w tym jako instruktor pływania i fryzjer. Po namowie koleżanki, spróbował swoich sił w Teatrze Lalek „Arlekin”. W sezonie 1950/51 był członkiem stałego zespołu aktorskiego tej placówki. Następnie pracował w warszawskim Artosem (1951-1954), gdzie zarówno występował, jak i reżyserował. Po tej fazie kariery pojawił się na scenach takich miejscowości jak Zielona Góra, Częstochowa, Łódź, Olsztyn oraz Elbląg.
W 1961 roku zdał eksternistyczny egzamin aktorski. Jego debiut filmowy przypadł na rok 1957, jednak mimo niezaprzeczalnych zdolności aktorskich, to rolę Juliusza w filmie Jerzego Kawalerowicza „Prawdziwy koniec wielkiej wojny” możemy uznać za wyróżniającą. W przeciwnym razie, Głowacki występował głównie w rolach drugoplanowych oraz epizodycznych, z których najbardziej znane to porucznik Roland w „Orle” Leonarda Buczkowskiego oraz Morderca w „Pociągu” Jerzego Kawalerowicza.
Od roku 1963 Roland Głowacki był związany z Szczecinem, gdzie zdobył uznanie jako jeden z czołowych aktorów tej sceny. W Państwowych Teatrach Dramatycznych (Teatr Polski, Teatr Współczesny) stworzył wiele niezapomnianych ról. Debiutował na szczecińskiej scenie w „Piątej kolumnie” Ernesta Hemingway’a w reżyserii Zbigniewa Cybulskiego. Na liście jego znaczących kreacji znajdują się postacie takie jak Jan Kazimierz w „Cydzie” Pierre’a Corneille’a, hrabia Westmoreland w „Henryku V” Williama Shakespeare’a oraz książę August Wilhelm w „Dziesięciu paradoksach” Józefa Grudy. Ostatni występ przed przejściem na emeryturę miał miejsce w roli Smietanicza w „Mandacie” Nikołaja Erdmana.
Roland Głowacki nie zerwał całkowicie kontaktu ze sceną. W 2003 roku, obok znanych aktorów takich jak Marian Nosek, Antoni Szubarczyk, Zbigniew Witkowski, Bohdan Janiszewski, wystąpił w roli Jana Nepomucena Pożarskiego w adaptacji „Chłopców” Stanisława Grochowiaka, reżyserowanej przez Adama Opatowicza. Ta rolą szarmanckiego dandysa, który w tajemnicy przed zakonnicami delektował się koniakiem i flirtował z pensjonariuszkami, była chwalona przez krytyków jako największe osiągnięcie Głowackiego. Co ciekawe, miał to miejsce w momencie, gdy był już poważnie chory. W tym samym roku zagrał również w znanej, dwudziestopięcioodcinkowej radiowej adaptacji „Porfiriona Osiełka” Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego, także w reżyserii Opatowicza.
Roland Głowacki od 2005 roku pozostawał w związku małżeńskim z Krystyną oraz był ojcem Macieja. Zmarł 24 września 2005 roku w Szczecinie, a jego ostatnie miejsce spoczynku to cmentarz Centralny, gdzie został pochowany 29 września.
Nagrody
W bogatej karierze Rolanda Głowackiego, jego osiągnięcia zostały dostrzegione i nagrodzone wieloma wyróżnieniami, które miały istotne znaczenie dla jego rozwoju artystycznego. Poniżej przedstawiamy kluczowe nagrody, które zdobył w swoim życiu.
- 1968: nagroda indywidualna ministra kultury i sztuki w IV konkursie „Bliżej teatru”, odbywającym się w Nysie, przyznana 20 października,
- 1969: nagroda zespołowa z okazji 24 rocznicy wyzwolenia Szczecina, przyznana przez Prezydium WRN za wybitne osiągnięcia w upowszechnianiu kultury, dla zespołu artystycznego Państwowych Teatrów Dramatycznych w Szczecinie, w związku z realizacją sztuki Ryszarda Liskowackiego pt. „Brzeg”, przyznana 25 kwietnia.
Pozostałe informacje
Roland Głowacki, po swojej przekonującej kreacji jako porucznik Roland w filmie „Orzeł”, zyskał uznanie wśród marynarzy służących na okrętach podwodnych. W rezultacie, środowisko to przyjęło go jako jednego z członków. Aktor ten przez całe życie uczestniczył w spotkaniach Bractwa Okrętów Podwodnych, gdzie miał zaszczyt być rzeczywistym członkiem, co podkreślał z dumą, odrzucając status honorowy.
Przypisy
- Wyszukiwarka miejsca pochówku w Szczecinie Cmentarze w Szczecinie. cmentarze.szczecin.pl. [dostęp 26.09.2020 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Jerzy Szepetowski | Wojciech Kowman | Dawid Bajgelman | Leon Szpilman | Jan Rybkowski | Piotr Kopański | Krzysztof Bąk (poeta) | Maria Rosenzweiżanka | Dziarma | Damian Damięcki | Longin Łępicz | Andrzej Łada | Mirosław Baka | Halina Skoczyńska | Jakub Chmura | Tomasz Opałka | Bogdan Hamera | Wojciech Staroń | Janusz Popławski (śpiewak) | Agnieszka WarchulskaOceń: Roland Głowacki