Lucyna Żukowska

---

Życiorys

Lucyna Żukowska przyszła na świat 18 lutego 1844 roku w Ostrowcu Świętokrzyskim. Pochodziła z rodziny ziemiańskiej, która miała swoje posiadłości w Czajęcicach. Była córką Antoniego Skrzyńskiego oraz Zofii z Narzuchowskich. Jej ojciec, będący ochotnikiem, brał udział w powstaniu listopadowym, a po jego klęsce, jego dół został skonfiskowany.

W młodości uczęszczała do szkoły prowadzonej przez wizytki w Lublinie. W wieku 16 lat zaczęła naukę sztuki walki, zarówno bronią białą, jak i palną, pod okiem sąsiada, który w przyszłości również stał się powstańcem styczniowym. W 1858 roku złożyła ojcu obietnicę, że pomści krzywdy, które dotknęły jej rodzinę z rąk carskiego aparatu.

Wkrótce po tym, przystąpiła do organizacji konspiracyjnych, gdzie pełniła rolę kurierki. Po wybuchu powstania styczniowego postanowiła wstąpić do oddziału Mariana Langiewicza, gdzie brała udział w walkach pod Bodzentynem oraz Kunowem. Później służyła w oddziale Jana Czerwińskiego, walcząc tam jako żołnierz linii frontu.

W maju 1863 roku, podczas walk pod Tyszowcami, została ranna w prawą łopatkę, co doprowadziło do jej pojmania. Po wzięciu do niewoli najpierw trafiła do szpitala w Zamościu, a następnie zesłana na siedem miesięcy do więzienia znajdującego się w tamtejszej twierdzy. Dzięki staraniom bliskich, udało jej się uniknąć zesłania na Syberię poprzez poręczenie.

Warto dodać, że niektóre źródła podają jej obecność w bitwach pod Żyrzynem (8 sierpnia 1863), Fajsławicami (24 sierpnia 1863) oraz Batorzem (6 września 1863), co jednak wydaje się niezgodne z informacjami o jej pobycie w szpitalu i więzieniu od maja 1863 roku.

Po uwolnieniu osiedliła się w Lublinie. Według niektórych przekazów, w tym czasie związała się z księdzem, z którym rzekomo doczekała się córki – Franciszki Pauliny ze Skrzyńskich Falińskiej. Po pewnym czasie zawarła małżeństwo z urzędnikiem Henrykiem Żukowskim.

Podczas I wojny światowej, aktywnie uczestniczyła w pracy w szpitalu okręgowym w Lublinie. Po odzyskaniu niepodległości, otrzymała honorowy stopień podporucznika oraz została wprowadzona do „Imiennego wykazu weteranów powstań narodowych 1831, 1848 i 1863 roku”. W 1924 roku znalazła się na tej liście jako jedna z pięciu kobiet (wraz z Niceforą Kalicką, Gryzeldą Malinowską, Wandą Umińską oraz Michaliną Kwiatkowską).

Brała aktywny udział w zjazdach weteranów powstania styczniowego odbywających się w Poznaniu oraz Warszawie. W 1938 roku została odznaczona przez prezydenta RP Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski, który przyznano wszystkim żyjącym 53 weteranom powstania. Na co dzień mieszkała przy ulicy Niecałej 8 w Lublinie. Na początku roku 1939 posiadała stopień porucznika i była jedną z 36 ostatnich weteranek powstania styczniowego.

Lucyna Żukowska zmarła 5 lutego 1944 roku, a jej miejsce spoczynku znajduje się na cmentarzu przy ulicy Lipowej w Lublinie.

Odznaczenia

Lucyna Żukowska zdobyła liczne odznaczenia, które świadczą o jej niezwykle zasłużonym wkładzie w życie społeczne oraz patriotyczne. Wśród najważniejszych wyróżnień, które otrzymała, można wymienić:

• Krzyż Niepodległości (MP 260/1930),
• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (MP nr 17/1938),
• Krzyż Siedemdziesięciolecia Powstania Styczniowego (1933).

---

Oceń: Lucyna Żukowska

---