Edmund Kwasek

---

Życiorys

Edmund Kwasek był synem Stanisława i Antoniny. W młodości uczęszczał do gimnazjum im. Joachima Chreptowicza w Ostrowcu Świętokrzyskim. W czasie II wojny światowej wstąpił do partyzantki Armii Ludowej, gdzie walczył o niepodległość Polski. Pod koniec stycznia 1945 roku, w zaledwie 22. roku życia, związał swoją karierę z Wojewódzkim Urzędem Bezpieczeństwa Publicznego w Kielcach. Rozpoczął pracę jako członek zespołu Wydziału Śledczego, gdzie m.in. przesłuchiwał Stanisława Kosickiego, który stał się inspiracją dla literackiej postaci Maćka Chełmickiego z powieści „Popiół i diament”.

Na początku 1946 roku Kwasek objął stanowisko naczelnika tegoż wydziału, pełniąc tę funkcję przez kolejne trzy lata. Był znany z brutalnych metod, stosując tortury wobec osadzonych. Przykładem jego bezwzględności jest fakt, iż 11 lipca 1945 roku na sesji Okręgowego Sądu Wojskowego w Łodzi brał udział w skazaniu żołnierza niepodległościowego, Konrada Zygmunta Suwalskiego, na karę śmierci, gdzie występował w roli ławnika.

Kwasek zajął się również prowadzeniem śledztwa w sprawie tragicznych wydarzeń kieleckich, które miały miejsce w 1946 roku. Dwa lata później przeszedł z Kielc do Gdańska, obejmując stanowisko Naczelnika Wydziału Śledczego w tamtejszym WUBP. W 1949 roku jego kariera zawodowa skierowała go do Departamentu X Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego, gdzie jego bezpośrednim przełożonym był Józef Różański. W ocenie służbowej był określany jako zdolny, aczkolwiek zarozumiały oficer śledczy.

Będąc w Departamencie X, Kwasek przez blisko rok – od 30 października 1948 do 8 września 1949 roku – pracował w tajnym więzieniu MBP w podwarszawskim Miedzeszynie, gdzie torturował i przesłuchiwał m.in. Bolesława Kontryma, majora Wojska Polskiego i cichociemnego. Jego podpis znalazł się pod 23 protokołami przesłuchań oskarżonego „Żmudzina”. Kwasek prowadził także przesłuchania osób oskarżonych o „odchylenie prawicowo-nacjonalistyczne”, w tym przypadek Włodzimierza Lechowicza, znanego opozycjonisty.

Większość swojej pracy Kwasek spędził w Areszcie Śledczym na Mokotowie, gdzie kierował Wydziałem II, mającym za zadanie penetrację obcych wywiadów w partii. Ze względu na swoje brutalne metody był postrzegany przez więźniów jako jeden z najgorszych oprawców.

W latach 50. XX wieku przeszedł do pracy w sektorze cywilnym. W 1996 roku, w ramach procesu Humera, Edmund Kwasek, wraz z 12 innymi śledczymi MBP, został skazany na kilka lat więzienia. Osadzono go w zakładzie karnym na Rakowieckiej, gdzie przed kilkudziesięcioma laty torturował polskich patriotów. Z powodu pogarszającego się stanu zdrowia szybko opuścił mury więzienia. Zmarł w 2002 roku, pozostawiając po sobie kontrowersyjne wspomnienia. Jego ostatnim miejscem spoczynku jest cmentarz komunalny Północny w Warszawie.

Odznaczenia

Edmund Kwasek zdobył szereg odznaczeń, które świadczą o jego odwadze i oddaniu w trudnych czasach. Wśród nich znajdują się:

• krzyż walecznych, przyznany w 1946 roku,
• złoty krzyż zasługi,
• srebrny krzyż zasługi,
• brązowy krzyż zasługi,
• krzyż partyzancki, który otrzymał w 1946 roku,
• medal zwycięstwa i wolności z 1945 roku.

---

Oceń: Edmund Kwasek

---